Edizio hunkigarria eta oso berezia izan da, eta horrek sorrera-espiritura itzultzea ekarri du, sukaldarien kongresura itzultzea, non denek egon eta parte hartu nahi duten. Baina ez hori bakarrik, lortutako guztiaz gain, gastronomiaren etorkizuna izaten jarraitu nahi duela erakutsi du. Sukaldaritzari buruzko kongresu zaharrenak hogeita bosgarren urteurrena ospatu du, bere historiaren protagonista nagusiak bilduz, hau da, Espainiako iraultza gastronomikoaren protagonista nagusiak bilduz.

Kongresuaren datuek bermatu egiten dute markak hautsi dituen edizioa izatearen sentsazio hori, 48 nazionalitateko 14.712 akreditaturekin, 1.468 kongresukiderekin eta 413 kazetari akreditaturekin. Gainera, auditorioan 10.000 dastaketa baino gehiago zerbitzatu dira eta Kursaaleko erakusketa gunean 160 enpresa baino gehiagok parte hartu dute. Benjamin Lana Gastronomikako zuzendari berriarentzat, zeinak gaurtik aurrera Roser Torras ordezkatuko baitu, "edizio hau arrakastatsua da, ez bakarrik pertsona kopuruagatik eta bertaratuen kopuruagatik. Baita hemen bizi izan den espirituagatik ere, Gastronomikan hasi zen eta Espainiako sukaldaritzaren iraultza izan zenaren berrelkartze eta ia-ia birfundazio sentsazioagatik. Hemen egon dira une horretan garrantzitsuak izan ziren guztiak, orain direnak eta izango diren batzuk. Belaunaldien arteko bilera moduko bat ere izan da, eta esan genezake gastronomiaren historiako bilerarik garrantzitsuenetako bat izan dela. Gastronomika indartuta atera da, etor daitekeenerako prest, eta munduko sektoreko ekitaldi handienetako bat bezala aldarrikatzen jarraitzeko".

San Sebastian Gastronomika-Euskadi Basque Countryren 2023ko kongresua mundu osoko sukaldeetan barrena egindako ibilbidea izan da, ingurunea mimatzen eta bertako produktuak zaintzen dituzten sukaldeetan barrena, baina baita kongresuaren beraren parean doazen ibilbide batzuetan barrena egindako errepasoa ere, zeinak protagonista izan baitira garai onenak gogora ekarri dituen auditorioan egin diren hitzaldi askotan. 

Emozioa, inprobisazioa eta konpromiso soziala, gaurko hitzaldien ardatzak

Ricard Camarenak eta Alex Atalak amaiera bikaina eman diote San Sebastian Gastronomikaren 25. edizioari, bertako produktuetan oinarritutako Jam Session sortzaile baten bidez. "Gidoi bat ez jarraitzeko erronkarekin, eta lagun artean egoteaz eta une oro ondo pasatzeaz gozatzea besterik itxaron gabe", Donostiako Bretxako azokan ibili ziren atzo, "Euskal Herriko jai-mahai bat", Kursaaleko ikusleen txaloak jaso dituena, egiteko osagai onenez hornitzeko. 
Camarena-Atala duoak kongresuari amaiera eman dio, baina gaurko eguna Matthew Lightner sukaldari iparramerikarrak inauguratu du, Okta jatetxearen buru denak. Okta Oregongo bailaretan dagoen jatetxe bat da, non sormena, biologia eta aktibismo klimatikoa uztartzen diren. "Naturaren friki bihurtu behar gara, maila biologikoan eskaintzen digun guztia ezagutzeko". Ildo horretan, sukaldariak bere prozesua deskribatu du; plater baten ideia emozionala da abiapuntua, baina berehala sartzen da jokoan bere osagaien zati organoleptikoa. "Batasun horrek sorkuntza bakoitzaren narratiba osatzen du, zeinak berau osatzen duten istorioak, eta zapore eta testuren konposizioan dugun asmoa biltzen baititu", azaldu du.

Juan Guillamón murtziarrak (AlmaMater) esperientzia gastronomikoaren ikuspegi orokor hori partekatu du: "sukaldari batek ez du jaten ematen, sukaldari batek mahaikidea hunkitzen du". Gastronomikan, Guillamónek azaldu du AlmaMaterren proposamena mahaikidearengan zaporeak eragindako emozioa piztera bideratuta dagoela, ñabardurak eta kontrapuntuak tartekatuz, ahosabaian saturaziorik sortu gabe 12 emanaldiko menuan aurrera egitera gonbidatuz. Horretarako, ideia honetan oinarritzen da: "plazera ez da lineala, plazer mota desberdinak balioestea baizik. Horixe bilatzen dugu gure sorkuntzekin, ahosabaia eta gainerako zentzumenak esnatzea, plazera burmuinean sentitzeko".

Ñabardura horietako bat, garraztasunarena, izan da Begoña Rodrigoren (La Salita*) hitzaldiaren ardatza. Rodrigok ezaugarri horren inguruko sukaldaritza-esperimentua egiten jarraitzen du, eta haren aplikazio batzuk erakutsi ditu. Valentziarrak aukera baliatu du esateko gastronomiari buruzko kongresuak direla "aurrera egin ahal izateko jakin behar diren gauzei buruz hitz egiteko" lekua, bereziki berehalakotasunak gidatzen duen mundu honetan murgilduta gaudenean. Denok nahi dugu zerbait berehala eduki, eta jende askok ez du ogibidea ulertzen, ez duelako bizitzen". Horri dagokionez, "gu gara", sukaldariok, "garai berri hauetara egokitu behar garenak".

Gastronomikari berari buruz hitz egin du Nacho Manzanok (Casa Marcial**), eta eskerrak eman nahi izan dizkio kongresuari, "naizenaren ehuneko oso handi bat Gastronomikari zor baitiot". Eta gaiari helduz, sukaldari asturiarrak balioan jarri ditu landa-eremuko mundua, bere jatorria eta orainaldi eta etorkizun handiko koilara-sukaldaritza.
Sukaldari asturiarrak eskerrak eman nahi izan dizkio Kongresuari, izan ere, "naizenaren ehuneko handi bat kongresu honi zor baitiot. Berezia da", Gastronomikan "gauza magikoak, sinestezinak" gertatu baitira.

Jardunaldian aipatzekoa izan den beste hitzaldietako bat Leo Espinosa sukaldari kolonbiarrak Funleo fundazioaren ildo nagusiak azalduz egin duena da, zeinetan grinak teknikaren gainetik duen garrantzia aldarrikatu baitu. Espinosak mezu bat helarazi nahi izan die sukaldari gazteenei: "teknika ezin da inoiz arimaren gainetik jarri", “hori baita sukaldaritzaren benetako arrazoia. Nire sukaldaritza-proposamenean, kultura eta tradizio gastronomikoarekiko lotura sakon hori da nagusi", esanez amaitu du.

"Espainiako produktuak zubi-lanetan, Japonian eta Ameriketako Estatu Batuetan" izenburupean egindako mahai-inguruan eztabaidarako denbora ere egon da, atzerrian jatetxe espainiarrak dituzten lau sukaldarik kalitatezko produktuak, kultura eta gastronomia baten enbaxadore gisa, duen garrantzia azpimarratu dute. 

Parrilla eta olioa, eguneko lehiaketak

Lehiaketak izan ditugu kongresuaren hirugarren eta azken egunean ere, dagoeneko mitikoa den Parrilla Lehiaketa Nazionalaren hamaulagarren edizioarekin. Bertan, Mohamed el Hamdy parrilla arduraduna, La Tropical jatetxekoa (Los Alcázares, Murtzia), izan da irabazle, Trasacarreko haragiarekin batera.

Eguneko beste irabazlea Radis jatetxeko (Jaén) Juan José Mesa León izan da, "Ogia, olioa eta txokolatea" izeneko errezetarekin "Jaén, Paraíso Interior" Nazioarteko Sukaldaritza Saria eskuratu baitu.
 
Atzean geratu dira emozio eta oroitzapen handiz jositako hiru egun, pasadizo eta bizipenez betetakoak, Donostiak mundu osoko sukaldarientzat duen esanahiaz betetakoak. Esanahi hori René Redzepik —19 urterekin Donostiara hiru Michelin izardun batean bazkaltzeko lehen aldiz etorri zenean— esandakoarekin laburbildu daiteke: “Arzak zen eta bizitza aldatu zidan”. Danimarka potentzia gastronomiko bihurtu zuen sukaldariak Euskal Sukaldaritza Berriaren adibideak beragan izan zuen eragina azaldu du: "Komunitate sentimendu horrek, talde-lanarenak, errezetak ikasteak baino askoz indar handiagoa du".